Παλιές κολυμπήθρες. Fonts of old times

Τα πιο παλιά χρόνια στα χωριά μας  χρησιμοποιούσαν για το βάπτισμα  πήλινες κολυμπήθρες που μερικά δείγματά τους σαν και αυτό  της φωτογραφίας ( σήμερα ασβεστωμένη σε χρήση διακοσμητική)  μπορεί να δει κανείς ακόμη και σήμερα

Years ago  in our villages were used for baptism fonts  called in greek kolymbithres made of clay instead of the  bronze that are used today. A sample of a clay font we see in the photo ( now whitewashed used as decorative). In orthodox baptism the priest immerses the baby  three times into the font (kolymbithra) filled with blessed water saying three times  :
"The servant of God (name) is baptised in the name of the Father and of the Son and of the Holy Spirit."

Στο εκκλησάκι του Αγίου Αντωνίου της Μαρωνιάς. Τhe chapel of St. Anthony in the village Maronia

Στην Ενετοκρατούμενη Κρήτη η αποφυγή των αγγαρειών στο στρατό στα κάτεργα και στα δημόσια έργα ήταν ένας σημαντικός λόγος για την άνθιση του μοναχισμού  στο νησί στην οποία συνέβαλε και η εγκατάσταση μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης από το 1453 μέχρι περίπου το 1550, πολυάριθμων προσφύγων προερχόμενων από την Οθωμανική αυτοκρατορία.

Τα τελευταία εκατό χρόνια της Ενετοκρατίας (1550/70 -1669), οι Ενετοί τήρησαν ηπιότερη στάση και ευνόησαν ή και ενίσχυσαν την τάση δημιουργίας νέων μοναστηριακών συγκροτημάτων και  ο μοναχισμός γνώρισε πρωτοφανή άνθιση στο νησί.

Εκτός από τα μεγάλα μοναστήρια, κατά τις παραμονές της Τουρκικής επίθεσης υπήρχαν εκατοντάδες μικρότερα στα οποία ζούσαν ολιγάριθμοι μοναχοί.

Οι μοναχοί εγκαθιστούσαν κατά προτίμηση τα κελιά τους και έχτιζαν  παρεκκλήσια των δυο παλαιών αγίων που ήταν τα πρότυπα τους- του Αϊ Γιάννη του Βαπτιστή και του Αγίου Αντωνίου- μέσα σε βραχώδη δυσπρόσιτα μέρη στα πόδια των βουνών μέσα σε σπήλαια ή σε βραχώδη στέγαστρα όχι μακριά από αστείρευτες πηγές. Οι περισσότερες από αυτές τις εκκλησίες έγιναν κατά  τους πρώτους αιώνες της Ενετοκρατίας ( 13-14 αιώνα)

Ανάμεσα στις εκκλησίες αυτής της περιόδου είναι  και το εξωκκλήσι του αγίου Αντωνίου στη Μαρωνιά. Ανακαινίστηκε  τα νεότερα χρόνια όπως οι περισσότερες εκκλησίες που κατά τη περίοδο της οθωμανικής τυραννίας είχαν ερημώσει. Ίχνη του παλιού ναού βλέπουμε στο υπέροχο ανακουφιστικό τόξο πάνω από την είσοδο του. Ανήμερα της εορτής του αγίου (17 Ιανουαρίου) μετά το πέρας της λειτουργίας οι πιστοί προσφέρουν διάφορα γλυκά ποτά και διάφορα εδέσματα. Κάθε χρόνο προσφέρεται από κάποιο πιστό βραστό κρέας προβατίνας καθώς και ζωμός του κρέατος. Εδώ σκηνές από την λιτάνευση της εικόνας την προσφορά ελαίου και οίνου και  από την  τράπεζα μετά το τέλος της λειτουργίας.

In  Crete of Venetian  period, avoiding the drudgery in the army, the  dungeons and public works were the  major reasons for the flowering of monasticism in the island. In this phenomenon contributed the installment of many refugees coming from Ottoman Empire, after the fall of Constantinople in 1453 until about 1550.
During the last one hundred years of Venetian rule (1570 -1669), the Venetians had favored milder attitude or reinforced the tendency to create new monastic complexes and monasticism experienced unprecedented prosperity to the island.
Apart from the great monasteries on the eve of the Turkish attack there were hundreds of smaller ones where were living small in number monks.

The monks installed their cells and  built chapels  of two old saints who were their standards of Saint John the Baptist and St. Anthony-in rocky inaccessible places on the feet of mountains in caves or rock shelters not far from inexhaustible sources. Most of these churches were built during the first centuries of Venetian rule (13-14 century)
Among the churches of this period is the chapel of St. Anthony in the village  Maronia. The chapel was renovated after the liberation from the Ottoman tyranny. Traces of the old temple we see in the wonderful relieving arch above the entrance. On the day of the feast of the saint (17 January) after the holy service  the faithful offer various sweet drinks and snacks. Each year by a believer is offered boiled  sheep meat and  broth,  by a believer. Here we see  scenes from the procession of the holy icon,  and the offerings after the Holy liturgy

 

 

 

 

 

 

 

Ο άγιος Ισίδωρος στο Κάβο Σίδερο. Saint Isidoros' chapel in Cavo Sidero

Στο ανατολικότερο άκρο της επαρχίας Σητείας που είναι και το ανατολικότερο άκρο της Κρήτης στο ακρωτήριο Κάβο Σίδερο το αρχαίο Σαμώνιο και πάνω σε ένα κωνικό λόφο κοντά σε βράχια που τα δέρνουν μανιασμένα κύματα είναι φωλιασμένο το μικρό εκκλησάκι του Αγίου Ισιδώρου του Πηλουσιώτη .

Ο όσιος Iσίδωρος ο Πηλουσιώτης (περ.370 – περ.435 ή 450 μ.Χ.) ήταν μοναχός, εκκλησιαστικός πατέρας και συγγραφέας από την Αίγυπτο. Ονομάζεται Πηλουσιώτης επειδή πιθανώς ασκήτευσε και ήταν ηγούμενος μονής κοντά στο αρχαίο Πηλούσιο στο σημερινό Πόρτ Σάιντ.
Ασχολήθηκε με τη μελέτη των Γραφών και την υπεράσπιση της Ορθοξίας (εναντίον του Νεστορίου)

Κατά το λεξικό του Σούδα,  ο Ισίδωρος ο Πηλουσιώτης συνέγραψε τρεις χιλιάδες επιστολές, που είναι αφιερωμένες στην ερμηνεία της Αγία Γραφής.
Η μνήμη του εορτάζεται στις 4 Φεβρουαρίου.

Όταν κατέκτησαν την Αίγυπτο οι Άραβες,  κυνηγημένοι μοναχοί από το μοναστήρι του Αγίου Ισιδώρου κατέφυγαν στον Ανατολικό άκρο της Κρήτης και ίδρυσαν νέα  μονή.  Από αυτό το μοναστήρι πήρε το όνομά του όλο το ακρωτήρι το Κάβο Σίδερο (Ακρωτήριο Ισίδωρος).
Η ύπαρξη ναού του Αγίου Ισιδώρου στην περιοχή (ναός με δυο μοναχούς), αναφέρεται από τον Φλωρεντινό ιερέα Μπουοντελμόντι που περιηγήθηκε το νησί κατά το 1415. Η ανασκαφική έρευνα που έγινε το 1985, απεκάλυψε πράγματι ερείπια εκκλησίας που τα ευρήματα της δείχνουν πως η διάρκεια της ζωής της ήταν από τα μέσα του 14ου μέχρι τις αρχές του 17ου αιώνα οπότε προφανώς καταστράφηκε από τις τούρκικες επιδρομές.

Κοντά στα ερείπια της είναι το νεότερο ταπεινό εκκλησάκι που φαίνεται πως ανοικοδομήθηκε την εποχή της θρησκευτικής ανοχής.

Κάποια στοιχεία άντλησα από την Βικιπέντια και από το άρθρο του Μιχ.  Πατεράκη στην εφημερίδα Μεσόγειο για το μοναστήρι από όπου και η πιο κάτω φωτογραφία

At the eastern end of the province of Sitia where is the easternmost part of Crete in Cavo Sidero the ancient Samonion on a conical hill near rocks that beat raging waves is nestled the little chapel of Saint Isidore of Pelusion.

The Saint Isidoros (370 - .435 or 450 AD) was a monk, a church father and writer from Egypt. Was called Pelousiotes because he was probably monastery abbot near the ancient Pilousio in today's Port Said. He  was engaged in the study of Scripture and defending Orthodoxy (dealt with the case of Nestorius).  According to the Dictionary of Souda, Isidore wrote three thousand letters, which were devoted to the interpretation of Holy Scripture. His memory is celebrated on February 4.

When Arabs conquered Egypt, the monks from the monastery of St. Isidore in order to escape persecution, came to the eastern end of Crete and founded a new monastery. From this monastery was named Cavo Sidero (Cape Isidoros) the cape Samonion of antiquity.
The existence of the church of St. Isidore in the area (temple with two monks), was quoted by the Florentine priest Buodelmonti who travelled in Crete during 1415.
Excavations conducted in 1985, revealed the ruins of a church of a period from the mid 14th to early 17th century when apparently destroyed by the Turkish raids. Near the ruins of the church was rebuilt in the era of religious tolerance a small chapel

O άγιος Ισίδωρος ο Πηλουσιώτης.Saint Isidoros of Pilousion.

 Ερείπια του Πηλουσίου. Ruins of Pilousion

Κατά την εποχή της αραβικής κατάκτησης της Αιγύπτου από τους Άραβες μοναχοί της μονής κατέφυγαν στο ανατολικό άκρο της Κρήτης . During the period of the Arab conquest of Egypt. the monks of the monastry came to the eastern part of Crete

Το εκκλησάκι του Αγίου στον Κάβο Σίδερο. The chapel of Saint Isidoros in the Cave Sidero