Η Μινωική έπαυλη του Αϊ Λιά στο χωριό Τουρτούλοι. The Minoan villa of St. Elias in the village Tourtouli (today’s Agios Georgios)

Στην Κρήτη αποκαλύφτηκαν αρκετές πολυτελείς επαύλεις- αγροικίες (μέγαρα) που ανήκαν σε αξιωματούχους της Μινωικής εποχής ή σε ισχυρούς τοπάρχες και γαιοκτήμονες. Οι επαύλεις αυτές χρησίμευαν ως θερινές ή και μόνιμες κατοικίες και είναι μικρογραφίες των κύριων ανακτόρων. Ανάμεσά τους και η αγροικία του λόφου του Προφήτη Ηλία στο χωρίο Τουρτούλους (σήμερα Άγιο Γεώργιο)της Σητείας, μερικά χιλιόμετρα δυτικά από την αρχαία Πραισό, που ήκμασε από το τέλος της Μεσομινωικής ως τις αρχές της Ύστερης Μινωικής περιόδου (1500 π.Χ.).

Η αγροικία που καταλαμβάνει την κορυφή του υψώματος και κλιμακώνεται μέχρι την κορυφή σε 5 τουλάχιστον αλλεπάλληλες ζώνες, αποτελείται από 30 και περισσότερα διαμερίσματα, διαδρόμους, αποθήκες, κλιμακοστάσια. Το οικοδόμημα έχει υποστεί σημαντική καταστροφή λόγω της εξαγωγής λίθων για γειτονικά τεχνικά έργα.

Ανάμεσα στα ευρήματα ήταν πίθοι, ληνοί (πατητήρια), αμφορείς, εργαλεία, και μικρά τμήματα διακοσμητικών τοιχογραφιών που φανέρωναν λαμπρή διακόσμηση. Η συνολική έκταση του κτιρίου ήταν τουλάχιστον διπλάσια και φαίνεται πως καταστράφηκε από σεισμό. Ο λόφος χρησιμοποιήθηκε σαν νεκροταφείο κατά την Βυζαντινή περίοδο.
Η αγροικία υποδείχτηκε το 1959 από τον Βαβελιανό (κάτοικο Νέας Πραισού ) εμπειρικό αρχαιολόγο Μανώλη Φυγετάκη και ανασκαφές έγιναν γύρω στα έτη 1959-60 με την εποπτεία του Εφόρου Ν. Πλάτωνος.
Στοιχεία από το βιβλίο του Μιλτιάδη Παπαδάκη : Τουρτούλοι

In Crete were revealed, several luxurious villas (mansions) belonging to the Minoan era's officials or to powerful local rulers and landowners. The villas were used as summer or permanent homes and were thumbnails of the main palaces. Among those was that of the hill of Prophet Elias in the village Tourtouli (now St. George)of Sitia, a few kilometres west of the ancient Praisos, which flourished from the late Middle Minoan to the beginning of the Late Minoan period (1500 BC).
The farmhouse occupies the hilltop and scaled up to the top in at least 5 successive zones, consisting of more than 30 apartments, corridors, storerooms, stairwells. The building suffered significant damage due to the export of stones on neighbouring structures.
Among the findings were jars, presses (presses), tools, and fragments of decorative paintings that reveal brilliant decoration. The total area of the building was at least twice and apparently destroyed by an earthquake. The hill was used as a cemetery during the Byzantine period.
The farmhouse was suggested in 1959 by the amateur archaeologist Manolis Fygetakis from the village Vaveli (Nea Praisos ) and excavations made around the years 1959-60 under the supervision of Superintendent N. Plato.
Data from the book of Miltiadis Papadakis “ Tourtouli”

Ερείπια της Μινωικής Βίλλας. Ruins of the Minoan Villa

Θραύσματα από κεραμικά. Fragments of ceramics

Ο λόφος του Προφήτη Ηλία.The hill of Prophet Elias

Ο λόφος του Προφήτη Ηλία και πίσω ο λόφος της αρχαίας Πραισού.The hill of Prophet Elias and far away the hill of ancient Praisos